Αγαπητοί γονείς, αν και σήμερα θα αναρτούσα το δεύτερο μέρος της σειράς: “Πώς μαθαίνουν τα παιδιά”, θα ήθελα, εμβόλιμα, να μοιραστώ μαζί σας δύο παραδείγματα καινοτομίας τα οποία εκφράζουν με τον καλύτερο τρόπο τη φιλοσοφία και το πλαίσιο μάθησης που και εμείς ονομάζουμε Life Derived Learning.
Είναι το παράδειγμα δύο εφήβων, του Benjamin Choi και της Ann Makosinski.
Ο Benjamin στον ελεύθερο χρόνο του σχεδίασε και κατασκεύασε ένα προσθετικό μέλος (χέρι) το οποίο και μπορούσε να ελέγχει μέσω της σκέψης και η Ann εφηύρε τον Hollow Flashlight, έναν φακό που λειτουργεί με τη θερμότητα του ανθρώπινου χεριού. Αξιοσημείωτο είναι πως την εποχή των εφευρέσεων τους τα δύο αυτά παιδιά ήταν 15 και 14 ετών αντίστοιχα.
Μελετώντας το πλαίσιο και τις συνθήκες πίσω από τις εφευρέσεις τους, σύμφωνα με τα όσα οι ίδιοι έχουν μοιραστεί στις συνεντεύξεις τους αλλά και με τα άρθρα που έχουν δημοσιευτεί για εκείνους, αντλούμε πολύ χρήσιμες πληροφορίες για τα κίνητρα των παιδιών αυτών αλλά και για το εκπαιδευτικό και γονεϊκό υπόβαθρο που στήριξε την προσπάθεια τους.
Το κίνητρο:
Για τον 15χρονο Benjamin η σπίθα που οδήγησε στην κατασκευή του ρομποτικού χεριου ήταν ένα ντοκιμαντέρ που είχε δει σχετικά με τα ρομποτικά μέλη και πως αυτά βοηθάνε ασθενείς με ακρωτηριασμούς.
Το ντοκιμαντέρ, που παρακολούθησε σε ηλικία οκτώ ετών, παρουσίαζε μια γυναίκα να ελέγχει ένα ρομποτικό χέρι με τον εγκέφαλό της, μέσω εμφυτευμένων ηλεκτροδίων— μια εικόνα που τον εντυπωσίασε αλλά και τον τρόμαξε λόγω της επεμβατικής φύσης της.
Αυτή η εμπειρία φύτεψε τον σπόρο της περιέργειας για τις διεπαφές εγκεφάλου-υπολογιστή, οδηγώντας τον χρόνια αργότερα να δημιουργήσει ένα μη επεμβατικό, προσιτό προσθετικό χέρι που λειτουργεί με εξωτερικούς αισθητήρες.
Για την 14χρονη Ann κίνητρο αποτέλεσε το πρόβλημα μιας φίλης της η οποία ζώντας στις Φιλιππίνες δεν είχε πρόσβαση σε ηλεκτρικό ρεύμα και έτσι απέτυχε σε ένα διαγώνισμα, καθώς δε μπορούσε να μελετήσει μετά τις 6 το απόγευμα όταν και σκοτείνιαζε. Η ανάγκη να βοηθήσει τη φίλη της, την ώθησε να εφεύρει τον Hollow Flashlight, δείχνοντας πώς πράγματα που μας αφορούν προσωπικά πυροδοτούν την καινοτομία.
Το πλαίσιο:
Ο Benjamin στις συνεντεύξεις του αναφέρει πως η περίοδος του Covid, όπου και ακυρώθηκαν κάποια εκπαιδευτικά προγράμματα στα οποία επρόκειτο να λάβει μέρος, του έδωσαν τον ελεύθερο χρόνο να ασχοληθεί με όσα πραγματικά τον ενδιέφεραν. Έτσι, χρησιμοποιώντας έναν 3D εκτυπωτή των 75 δολαρίων, νήματα από πετονιές και ένα τραπέζι του πινγκ πονγκ που είχαν οι γονείς του στο υπόγειο του σπιτιού τους, ξεκίνησε το φιλόδοξο εγχείρημά του.
Κατά τη διάρκεια κατασκευής περισσότερων από εβδομήντα πέντε πρωτοτύπων τελειοποίησε το σχέδιό του που υποστηριζόταν από αλγόριθμους τεχνητής νοημοσύνης. Έμαθε στον εαυτό του να χρησιμοποιεί έναν τρισδιάστατο εκτυπωτή, έμαθε να ερμηνεύει δεδομένα εγκεφαλικών κυμάτων (μέσω εξωτερικών αισθητήρων EEG που τοποθετούνται στο μέτωπο και στον λοβό του αυτιού) και ανέπτυξε έναν αλγόριθμο τεχνητής νοημοσύνης για να μεταφράζει αυτά τα σήματα σε προσθετικές κινήσεις. Ανέβασε μάλιστα οδηγίες στο διαδίκτυο για να αντιγράψουν άλλοι τον πρώιμο σχεδιασμό του, θέλοντας να μοιραστεί τη γνώση.
Η αξιοποίηση του ελεύθερου χρόνου του αποτελεί παράδειγμα μιας αυτενεργής, πρακτικής προσέγγισης στη μάθηση, με γνώμονα την περιέργεια και την επιθυμία να λύσει ένα πραγματικό πρόβλημα. Από όσα έχει μοιραστεί ο Benjamin σχετικά με την υποστήριξη που είχε από τους γονείς του, φαίνεται ότι του παρείχαν την ελευθερία να εξερευνήσει τα ενδιαφέροντά του χωρίς υπερβολική παρέμβαση. Η πρόσβαση σε έναν 3D εκτυπωτή των 75 Δολαρίων (δανεισμένο από την αδελφή του) και η δυνατότητα να χρησιμοποιήσει το υπόγειο του σπιτιού τους ως εργαστήριο δείχνουν ένα περιβάλλον που ενθάρρυνε την αυτονομία και την πειραματική μάθηση.
Η Ann Makosinski αναφέρει πως μεγαλώνοντας είχε πάντα πρόσβαση σε υλικά όπως παλιά ηλεκτρονικά και επιστημονικά βιβλία, και με τα οποία κατασκεύαζε πράγματα που δεν λειτουργούσαν!
Οι γονείς της δεν ήταν υπερπροστατευτικοί, αλλά της έδιναν την ελευθερία να εξερευνά τις ιδέες της, κάτι που τη βοήθησε να φτάσει στην εφεύρεση του Hollow Flashlight.
Αυτό το περιβάλλον, που έθετε τη δημιουργικότητα και την εξερεύνηση ως προτεραιότητα και δεν έδινε προσοχή στα λάθη και τις αποτυχίες έπαιξε καθοριστικό ρόλο στην επιτυχία της.
Παραδείγματα όπως αυτό, εκτός από την επίδραση, την γοητεία και τον θαυμασμό που μας ασκεί, ενσαρκώνει τις θέσεις μας σχετικά με την χρήση της τεχνολογίας, την αξία του ελεύθερου χρόνου του παιχνιδιού αλλά και την αξία του να δίνουμε χώρο στην αυθεντικότητα του κάθε παιδιού.
Διαβάζοντας το άρθρο βλέπουμε στη πράξη πως ο τρόπος που αξιοποίησε τον ελεύθερο χρόνο της η Ann αλλά και ο Benjamin, δείχνει πώς ο ελεύθερος χρόνος και η χρήση της τεχνολογίας μπορούν να γίνουν γόνιμο έδαφος για δημιουργικότητα, όταν συνδυάζονται με εσωτερικό κίνητρο.
Η ενασχόλησή των παιδιών με τα ενδιαφέροντας τους αποκαλύπτει μια διαδικασία αυτορυθμιζόμενης μάθησης—εντοπίζει ένα πρόβλημα, μαθαίνει δεξιότητες και δοκιμάζει λύσεις, ξανά και ξανά—χωρίς την τυπική καθοδήγηση που συνήθως επιβάλουν και ελέγχουν οι ενήλικες.
Σχετικά με την ανατροφή της, η Ann έχει αναφέρει τα εξής :
“οι γονείς μου δεν μου έδιναν πολλά παιχνίδια όταν ήμουν παιδί, συνήθιζα να παίζω με τρανζίστορ και ηλεκτρονικά ανταλλακτικά , πιστόλι θερμής κόλλας και να δημιουργώ εφευρέσεις που δεν λειτουργούσαν ποτέ! Αλλά η ιδέα του να παίρνω υλικά από το σπίτι και να τα συναρμολογώ για να φτιάξω κάτι καλύτερο ήταν κάτι που ήρθε φυσικα. Ως παιδί, αφού δημιουργούσα κάτι, μου άρεσε να μιλάω για αυτά τα πράγματα και να μοιράζομαι τα έργα μου. Στην πραγματικότητα δημιούργησα κάποιου είδους εκπαιδευτικά προγράμματα σχετικά με τις “εφευρέσεις” μου.Οι γονείς μου ήταν πάντα για τους πειραματισμούς μου ”
Οι εντυπωσιακές ιστορίες των εφήβων Benjamin και Ann μπορεί να μας κάνουν να αναρωτηθούμε: πώς καλλιεργείται αυτή η εφευρετική σκέψη;
Η απάντηση βρίσκεται στα πρώτα χρόνια της ζωής τους.
Το εφευρετικό πνεύμα δεν αναδύεται ξαφνικά στην εφηβεία – καλλιεργείται συστηματικά από την προσχολική ηλικία, μέσα από συγκεκριμένες εμπειρίες και προσεγγίσεις.
Η προσέγγιση αυτή αντιπροσωπεύει την εκπαιδευτική φιλοσοφία που στο σχολείο μας ονομάζουμε Life Derived Learning – μια προσέγγιση που αναγνωρίζει πως η αυθεντική μάθηση συμβαίνει όταν συνδέεται άμεσα με την πραγματική ζωή και τα γνήσια ενδιαφέροντα των παιδιών.
Στο σχολείο μας, τα παιδιά από την ηλικία των 2 ετών έχουν καθημερινή πρόσβαση σε “open ended ” υλικά – αντικείμενα που μπορούν να χρησιμοποιηθούν με πολλαπλούς τρόπους.
Όταν ένα νήπιο συνδυάζει ξύλινα κομμάτια, σωλήνες, υφάσματα και φυσικά υλικά για να φτιάξει έναν “χαρτοφάγο δεινόσαυρο” ή μια “μηχανή που μαζεύει σκουπίδια από τη θάλασσα”, εξασκεί ακριβώς τις ίδιες νοητικές διεργασίες που αργότερα θα μετατραπούν στην ικανότητα των παιδιών να συνδυάσουν διαφορετικά υλικά για ένα αντίστοιχο project όπως το προσθετικό του χέρι του Benjamin.
Τα μικρά παιδιά είναι εκ φύσεως περίεργα για το πώς λειτουργεί ο κόσμος. Όταν επιτρέπουμε στα παιδιά να αποσυναρμολογήσουν παλιά παιχνίδια, να πειραματιστούν με το νερό, το χώμα και τον αέρα, να δοκιμάσουν διαφορετικούς συνδυασμούς υλικών, τους προσφέρουμε τα πρώτα μαθήματα φυσικής, μηχανικής και χημείας – όχι με αφηρημένες έννοιες, αλλά μέσα από άμεση, βιωματική εμπειρία.
Η Αξία των Ανοιχτών Ερωτήσεων
“Τι θα συμβεί αν…;” – Αυτή η απλή ερώτηση είναι το θεμέλιο της επιστημονικής και εφευρετικής σκέψης. Στο σχολείο μας, οι εκπαιδευτικοί δεν προσφέρουν έτοιμες απαντήσεις, αλλά καθοδηγούν τα παιδιά να διατυπώνουν υποθέσεις και να τις ελέγχουν. Όταν ένα παιδί αναρωτιέται “γιατί το κάστρο μου πέφτει;”, ο εκπαιδευτικός δεν εξηγεί τους νόμους της φυσικής, αλλά ρωτά: “Τι θα μπορούσες να δοκιμάσεις για να το κάνεις πιο σταθερό;”.
Αυτή η προσέγγιση βοηθά τα παιδιά να αναπτύξουν την ικανότητα να σκέφτονται λύσεις, να μαθαίνουν από τα λάθη τους και να επιμένουν – ακριβώς όπως η Ann που δοκίμασε πολλές φορές μέχρι να επιτύχει με τον Hollow Flashlight.
Φυσικά είναι πολλοί οι παράγοντες που αναδεικνύουν τα ενδιαφέροντα, τις ικανότητες και τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά κάθε παιδιού. Αν σας ενδιαφέρει να εμβαθύνετε θα σας προέτρεπα, αν δεν το έχετε ήδη κάνει να ανατρέξετε στα προηγούμενα άρθρα μου σχετικά με την δημιουργικότητα ( 1, 2, 3 & 4 ) αλλά και να ακολουθήσετε τη νέα σειρά άρθρων: “Πως Μαθαίνουν τα παιδιά”
Πηγές :
- https://www.womenemerging.org/ann
- https://www.smithsonianmag.com/innovation/this-high-schooler-invented-a-low-cost-mind-controlled-prosthetic-arm-180979984/
Dorothy SNOT's Essential Reads 