Όπως πέρυσι, έτσι και φέτος θα ήθελα να μοιραστώ μαζί σας κάποιες προτάσεις βιβλίων σχετικά με τις πρώτες ημέρες του σχολείου.
Η φετινή λίστα έχει εμπλουτιστεί με μία έξτρα κατηγορία που την έχω ονομάσει: «Πέρα από την πρώτη μέρα» και εμπεριέχει βιβλία που ασχολούνται με τις σχολικές εμπειρίες μετά την προσαρμογή και τις πρώτες ημέρες στην τάξη.
Οι ιστορίες αυτές εστιάζουν σε θέματα που θα απασχολήσουν τα παιδιά καθ’ όλη τη διάρκεια της χρονιάς: τη δύναμη της φιλίας, την ομορφιά της διαφορετικότητας και, πάνω απ’ όλα, το θάρρος να παραμένουμε αυθεντικοί, γιορτάζοντας τη μοναδικότητα μας μέσα στην ομάδα.
Η μεγαλόφωνη ανάγνωση είναι μια από τις πιο ικανοποιητικές και ουσιαστικές εμπειρίες που μπορεί να μοιραστεί ένας ενήλικας με τα μικρά παιδιά. Το διάβασμα ενός βιβλίου μπορεί να αποτελέσει μια πράξη βαθιάς σύνδεσης που ενδυναμώνει τη φαντασία του παιδιού ενώ παράλληλα το βοηθά να αναπτύξει ενσυναίσθηση, μπαίνοντας στη θέση των άλλων, και να προετοιμαστεί συναισθηματικά και για τις δικές του, νέες εμπειρίες.
Παρακάτω έχω συμπεριλάβει κάποια βιβλία από τα οποία είτε έχω επωφεληθεί σε αναγνώσεις – συζητήσεις με μαθητές μου είτε μου έχουν προταθεί από συναδέλφους.
Σε καμία περίπτωση οι προτάσεις μου δεν συνιστούν κάποια “best of” λίστα ή κάτι τέτοιο. Αντιθέτως είναι απλά μία αρχή και θα ήταν πολύ όμορφο εάν μπορούσατε να γράψετε στα σχόλια δικές σας προτάσεις από σχετικά βιβλία με τα οποία είτε διασκεδάσατε διαβάζοντας τα είτε τα βρήκατε βοηθητικά στις συζητήσεις σας τα παιδιά.
Για παιδιά έως 3 ετών:
Πάμε σχολείο, Huang Yu-hsuan, σειρά Διαβάζω και Διασκεδάζω, εκδόσεις Μεταίχμιο
Μια τρυφερή και ρυθμική ιστορία, ιδανική για τα πιο μικρά παιδιά. Ακολουθώντας τα τιγράκια στην καθημερινή τους διαδρομή, τα παιδιά ανακαλύπτουν, μέσα από τους στίχους της ιστορίας και το παιχνίδι με τις κινούμενες εικόνες, τα βήματα της πρωινής προετοιμασίας. Είναι ένας όμορφος τρόπος να συνδεθεί η ρουτίνα πριν το σχολείο με μια αίσθηση ασφάλειας και χαράς.
Η πρώτη μου μέρα στο σχολείο, Ellen Crimi Trent, εκδόσεις Διόπτρα
Ο Λούης, μια μικρή κουκουβάγια, είναι πολύ ανήσυχος για την πρώτη του μέρα στο νηπιαγωγείο. Μέσα από χαρούμενες εικόνες, τα παιδιά τον παρακολουθούν να ξεπερνά τους φόβους του και να ανακαλύπτει πόσο υπέροχο μπορεί να είναι το σχολείο.
Σου λέω αντίο, σου λέω γεια, Cori Doerfeld, εκδόσεις Διόπτρα
Ένα βιβλίο που αγγίζει με ευαισθησία τον κύκλο των συναισθημάτων του αποχωρισμού. Με απλότητα και αμεσότητα, το βιβλίο αυτό αναγνωρίζει τη δυσκολία του αποχωρισμού, αλλά ταυτόχρονα φωτίζει τη βέβαιη χαρά της επανένωσης. Με λιτό λόγο και τρυφερή εικονογράφηση, βοηθά τα παιδιά να κατανοήσουν πως κάθε αποχαιρετισμός είναι απλώς μια παύση μέχρι την επόμενη, χαρούμενη συνάντηση
Ένας δράκος στο σχολείο, Hart Caryl, εκδόσεις Μίνωας
Πώς μπορεί ένας ενθουσιώδης, μικρός δράκος να βρει τη θέση του μέσα σε μια σχολική τάξη; Μέσα από μια ιστορία γεμάτη χιούμορ, το βιβλίο εξερευνά τις προκλήσεις της προσαρμογής και προτείνει την χαρά του μοιράσματος, της συνεργασίας και πως είναι να γίνεσαι μέλος μιας ομάδας.
Πάω παιδικό σταθμό, σειρά Μεγαλώνω, εκδόσεις Παπαδόπουλος
Το βιβλίο αυτό δίνει πρακτικές συμβουλές προς τους γονείς και, μέσα από απλές ιστορίες και εικόνες, βοηθά τα παιδιά να προετοιμαστούν για την καθημερινότητα του σχολείου, συστήνοντάς τους τις δραστηριότητες, τους κανόνες και τις χαρές αυτής της κοινότητας.
Όσα θες να ξέρεις για το σχολείο πριν ακόμα πας, Brooks Felicity, εκδόσεις Πατάκη
Ένας ευχάριστος και διαδραστικός οδηγός που απαντά στις πιο συνηθισμένες ερωτήσεις και απορίες των παιδιών για το σχολείο. Τι θα κάνουμε εκεί; Πώς θα είναι η δασκάλα; Πώς θα κάνω φίλους;
Για παιδιά από 3 ετών:
Πίκο και Λόλα: Το σχολείο, Λίνα Σωτηροπούλου, Ναταλία Καπατσούλια, εκδόσεις Μεταίχμιο
Η Λόλα δεν είναι σίγουρη ότι θέλει να πάει σχολείο. «Στο σχολείο τι να κάνω; Τι θα μάθω παραπάνω;» αναρωτιέται. Μια αστεία και τρυφερή ιστορία που δείχνει πως το σχολείο μπορεί να είναι ένας μαγικός κόσμος γεμάτος φίλους και νέες γνώσεις.
Ούτε στον ύπνο σου, Beatrice Alemagna, εκδόσεις Πατάκη
Με χιούμορ και μια πανέξυπνη πλοκή, το βιβλίο αυτό αγγίζει τον πυρήνα του άγχους αποχωρισμού. Απαλύνει τον φόβο του παιδιού, δίνοντάς του τον έλεγχο και μετατρέποντας μια δύσκολη μέρα σε μια αστεία, σουρεαλιστική περιπέτεια.
Το φιλάκι του αποχωρισμού (The kissing hand), Audrey Penn, εκδόσεις Σιελ
Ο μικρός Τσέστερ, το ρακούν, διστάζει να αφήσει τη μαμά του για την πρώτη μέρα στο σχολείο. Εκείνη του αποκαλύπτει ένα τρυφερό μυστικό για να του δώσει θάρρος: το «Φιλάκι του Αποχωρισμού». Ένα φιλί στην παλάμη που λειτουργεί σαν μια αόρατη κλωστή αγάπης, υπενθυμίζοντάς του ότι η μαμά του είναι πάντα κοντά του. Μια ιστορία που προσφέρει μια απλή και πανίσχυρη τελετουργία για να απαλύνει το άγχος του αποχωρισμού.
Τριάντα ιστορίες περιμένοντας να ανοίξουν τα σχολεία, εκδόσεις Πατάκη
Μια συλλογή από τριάντα σύντομες και γλυκές ιστορίες, μία για κάθε μέρα του μήνα πριν την έναρξη του σχολείου. Ο ιδανικός τρόπος για να γίνει η αναμονή πιο ευχάριστη και να προετοιμαστούν τα παιδιά ομαλά για τη μεγάλη μέρα.
Ο λύκος στο σχολείο των λύκων, Antoon Krings, εκδόσεις Παπαδόπουλος
Ο μικρός λύκος πρέπει να πάει στο σχολείο για να μάθει πώς να είναι ένας σωστός… κακός λύκος! Μια ιστορία με χιούμορ που ανατρέπει τα στερεότυπα και μιλά για τη φιλία και την ανακάλυψη του εαυτού μας.
Ο φτεροπόδαρος μπαμπάς, Nadine Brun-Cosme, εκδόσεις Μεταίχμιο
Ο μπαμπάς αυτού του βιβλίου είναι πάντα απασχολημένος και τρέχει παντού. Μια τρυφερή ιστορία για τη σχέση πατέρα-παιδιού και τη σημασία του να βρίσκουμε χρόνο ο ένας για τον άλλον, ειδικά σε σημαντικές στιγμές όπως η αρχή του σχολείου.
Η Μίνα ανακαλύπτει έναν καινούριο κόσμο, Sandra Niebuhr-Siebert, εκδόσεις Μεταίχμιο
Η Μίνα είναι ένα συνεσταλμένο πλάσμα που φοβάται το άγνωστο. Η πρώτη μέρα στο σχολείο της φαίνεται βουνό, αλλά σύντομα ανακαλύπτει έναν κόσμο γεμάτο χρώματα, φίλους και εκπλήξεις που δεν φανταζόταν.
Η ζέβρα που δεν ήθελε να πάει στο σχολείο Christine Beigel , εκδόσεις Κλειδάριθμος
Μια μικρή ζέβρα αρνείται πεισματικά να πάει στο σχολείο. Οι γονείς της προσπαθούν με κάθε τρόπο να την πείσουν. Μια ιστορία που αγγίζει με ευαισθησία τις φοβίες των παιδιών και τη σημασία της υπομονής και της κατανόησης.
Ένα σχολείο σε αναβρασμό, Άλκηστη Χαλικιά, εκδόσεις Ίκαρος
Σε αυτό το σχολείο συμβαίνουν περίεργα και αστεία πράγματα! Μια ιστορία που ξανασυστήνει την ιδέα του σχολείου και το παρουσιάζει ως ένα μέρος γεμάτο ζωντάνια, φαντασία και απρόοπτα.
Απλώς γίνε ο εαυτός σου, Ντρέικ, Bianca Schulze, εκδόσεις Ψυχογιός
Ο Ντρέικ, ένας μικρός δράκος, ανησυχεί για το αν θα τον αποδεχτούν στο σχολείο. Το βιβλίο αυτό είναι ένας ύμνος στη διαφορετικότητα και στη σημασία του να είμαστε ο εαυτός μας, με τα ταλέντα και τις ιδιαιτερότητές μας.
Πώς να κρύψεις ένα λιοντάρι στο σχολείο, Stephens Helen, εκδόσεις Ίκαρος
Τι γίνεται όταν η καλύτερη σου φίλη πρέπει να πάει σχολείο και εσύ είσαι… ένα λιοντάρι; Μια απίθανη και αστεία περιπέτεια για την αληθινή φιλία και την προσπάθεια να είμαστε μαζί με αυτούς που αγαπάμε.
Ο Σπίθας πάει σχολείο, Kajsa Gordan, εκδόσεις Μάρτης
Ο Σπίθας, ένα σκυλάκι, προτιμά να μένει σπίτι και να χουζουρεύει. Όταν όμως έρχεται η ώρα για το σχολείο σκύλων, ανησυχεί. Θα κάνει φίλους; Θα είναι άγρια τα άλλα σκυλιά; Μια διασκεδαστική ιστορία για την αντιμετώπιση του φόβου για το καινούργιο.
Καλώς ήρθατε στο σχολείο, ένα γράμμα από τον δάσκαλο, Shannon Olsen, εκδόσεις Μεταίχμιο
Ένα ζεστό και καθησυχαστικό γράμμα από έναν δάσκαλο προς τους νέους του μαθητές. Τους καλωσορίζει στη νέα σχολική χρονιά και τους διαβεβαιώνει ότι η τάξη τους θα είναι ένας ασφαλής και χαρούμενος χώρος για όλους.
Καλώς ήρθατε στο σχολείο, Όλη η τάξη μια οικογένεια, Shannon Olsen, εκδόσεις Μεταίχμιο
Βασισμένο στην ιδέα ότι η σχολική τάξη είναι σαν μια δεύτερη οικογένεια, αυτό το βιβλίο τονίζει τη σημασία της αλληλοϋποστήριξης, της καλοσύνης και της δημιουργίας ισχυρών δεσμών μεταξύ των μαθητών.
Ο μικρός Δράκος Καρύδας, Δράκοι στο σχολείο, Siegner Ingo, εκδόσεις Μεταίχμιο
Ο αγαπημένος μικρός δράκος Καρύδας ξεκινά το σχολείο και ζει νέες, συναρπαστικές περιπέτειες. Μαθαίνει να πετάει, να βγάζει φωτιές και φυσικά… να κάνει νέους φίλους! Μια ιστορία γεμάτη δράση και χιούμορ.
Πέρα από την πρώτη μέρα:
Ο Λιλίκος στο σχολείο των λύκων του Grégoire Solotareff
Όταν ο μικρός λύκος Λιλίκος ξεκινά το σχολείο, έρχεται αντιμέτωπος με ένα μεγάλο δίλημμα: οι δάσκαλοι του μαθαίνουν ότι οι λύκοι πρέπει να κυνηγούν κουνέλια, αλλά ο καλύτερός του φίλος είναι ο Τομ, ένα αξιαγάπητο κουνελάκι! Η ιστορία εξερευνά τη δύναμη της αληθινής φιλίας που ξεπερνά τα στερεότυπα και τις κοινωνικές πιέσεις. Μέσα από την εσωτερική σύγκρουση του Λιλίκου, το βιβλίο θέτει ερωτήματα για την ταυτότητα, την αφοσίωση και τη σημασία του να ακολουθούμε την καρδιά μας, ακόμα κι όταν ο κόσμος γύρω μας έχει διαφορετική άποψη. Είναι ένα ιδανικό έναυσμα για συζητήσεις σχετικά με την ενσυναίσθηση και την αμφισβήτηση των προκαταλήψεων.
Ο Έλμερ, ο παρδαλός ελέφαντας του David McKee (Εκδόσεις Πατάκη)
Ο Έλμερ δεν είναι ένας συνηθισμένος ελέφαντας· είναι ένας ελέφαντας πολύχρωμος, γεμάτος κέφι και ζωντάνια. Παρόλο που όλοι στη αγέλη τον αγαπούν για τη μοναδικότητά του, ο ίδιος ονειρεύεται να είναι γκρι, όπως όλοι οι άλλοι. Αυτό το κλασικό και αγαπημένο παραμύθι είναι ένας ύμνος στη διαφορετικότητα και την αυτοαποδοχή. Μέσα από την τρυφερή περιπέτεια του Έλμερ, τα παιδιά μαθαίνουν ότι αυτό που μας κάνει ξεχωριστούς είναι τελικά και αυτό που μας κάνει πολύτιμους για τους γύρω μας. Είναι μια ιστορία που ενθαρρύνει την αυτοπεποίθηση και γιορτάζει την ομορφιά που κρύβεται στην ποικιλομορφία.
Κάτι άλλο της Kathryn Cave & του Chris Riddell (Εκδόσεις Παπαδόπουλος)
Σε έναν κόσμο όπου όλοι μοιάζουν μεταξύ τους, το «Κάτι Άλλο» προσπαθεί απεγνωσμένα να ταιριάξει, αλλά πάντα νιώθει αποκλεισμένο. Η ζωή του αλλάζει ριζικά όταν στην πόρτα του εμφανίζεται ένα πλάσμα ακόμα πιο διαφορετικό από εκείνον. Τότε, το «Κάτι Άλλο» καλείται να αποφασίσει αν θα συμπεριφερθεί με τον ίδιο τρόπο που του συμπεριφέρονταν οι άλλοι ή αν θα ανοίξει την πόρτα και την καρδιά του. Αυτή η βαθιά αλληγορική ιστορία μιλά με ευαισθησία για τη μοναξιά, την απόρριψη και, τελικά, για τη λυτρωτική δύναμη της αποδοχής και της συμπερίληψης. Είναι ένα εξαιρετικό εργαλείο για να συζητήσετε με τα παιδιά για τη φιλία και τη σημασία του να δημιουργούμε έναν κύκλο αγάπης για όλους.
Ο Φεγγαροσκεπαστής του Eric Puybaret (Εκδόσεις Αίσωπος)
Ο μικρός Τιμολέων έχει την πιο μαγική αποστολή στον κόσμο: κάθε βράδυ, ανεβαίνει με μια σκάλα στον ουρανό για να σκεπάσει το φεγγάρι και να το προστατέψει. Οι συγχωριανοί του, όμως, τον περιγελούν, θεωρώντας τη δουλειά του ασήμαντη. Πληγωμένος από τα πειράγματα, ο Τιμολέων αποφασίζει να παραιτηθεί, αφήνοντας το φεγγάρι ακάλυπτο. Μόνο τότε όλοι συνειδητοποιούν την τεράστια αξία του ρόλου του. Αυτό το ονειρικό παραμύθι μιλά για την υποτίμηση, τον σχολικό εκφοβισμό και την αναγνώριση της προσφοράς του καθενός. Διδάσκει στα παιδιά πως κάθε άτομο, όσο σιωπηλός ή «μικρός» κι αν είναι ο ρόλος του, είναι απαραίτητος για την αρμονία και την ομορφιά του κόσμου.
Ελπίζω να βρήκατε αυτή τη λίστα βοηθητική!
Στο επόμενο άρθρο θα ασχοληθούμε με την φιλοσοφία της μεγαλόφωνης ανάγνωσης και θα δούμε παρέα κάποιες τεχνικές που θα σας βοηθήσουν να εμπλουτίσετε την εμπειρία της, μετατρέποντας την σε μια αξέχαστη, διαδραστική περιπέτεια για εσάς και τα παιδιά.
Dorothy SNOT's Essential Reads 